Data neemt een enorme vlucht en zijn de nieuwe grondstof in elke sector. Vrijwel geen enkele organisatie kan meer ontsnappen aan het datageweld. ‘Quality 4.0’ moet daar een antwoord op geven! Kees de Vaal schreef er een boek over.

In zijn boek bekijkt hij de datawereld vanuit een kwaliteitsmanagementperspectief. Hij gaat in op de uitdagingen voor de datagedreven organisatie. Het boek is bedoeld voor iedereen die met data werkt of betrokken is bij de ontwikkeling of toepassing van dataverwerkende systemen. En uiteraard voor iedereen die wil begrijpen wat er allemaal speelt in het datawerkveld, wat de betekenis is van de begrippen en welke toepassingen er zijn.

Grondleggers van kwaliteitsmanagement, zoals Deming, legden het verband tussen data en procesanalyse. Daarna verschoof de aandacht in de kwaliteitswereld naar de opzet van een kwaliteitsmanagementsysteem en het behalen van certificaten. Nu leggen we de focus op de kwaliteit van de gehele organisatie. Waarmee het lijkt alsof het verzamelen en analyseren van data, naar de achtergrond is verschoven. Niets is minder waar. Iedere organisatie is tegenwoordig datagedreven vanwege alle ICT-toepassingen en de hoeveelheid data die daardoor beschikbaar komt. En daarmee ligt kwaliteitsmanagement dicht tegen IT aan.

Van Quality 1.0 naar Quality 4.0

Kees de Vaal beslaat de hele geschiedenis vanaf de kleitabletten in Mesopotamië, rond 3000 v. Chr. tot onze huidige tijd met alle uitdagingen; van Quality 1.0 naar Quality 4.0. Iedere opeenvolgende fase in de geschiedenis creëert nieuwe mogelijkheden en voegt methoden, instrumenten en technieken aan de gereedschapskist van de kwaliteitsmanager toe.

Op een prettig leesbare manier legt hij uit wat de kenmerken van een datagedreven organisatie zijn en wat het belang van ‘datageletterdheid’ is. Namelijk, dat een organisatie in staat moet zijn om data te analyseren, te presenteren en het verhaal achter de data te vertellen. Waarbij steeds in de gaten wordt gehouden waarom de data wordt verzameld en wat daarmee beantwoord moet worden. Dat vraagt om een datastrategie, datavakmanschap, data-architectuur en een datacultuur. Om ervoor te zorgen dat de kwaliteit van de data behouden blijft, tijdens de hele route die het aflegt, worden er afspraken gemaakt over de beschikbaarheid, beveiliging en bewaking ervan.

Data verzamelen

We verzamelen data over processen, klanten, producten, noem het maar op. Aan alleen data hebben we nog niets. Vanuit data neem je iets waar zonder dat je er betekenis aan geeft. Er zijn diverse analysetools om er betekenis aan te geven. Het is van belang dat je weloverwogen voor een methode of instrument kiest die past bij het doel van de data en de strategie van de organisatie. Een kwaliteitsmanager hoeft niet zelf de analyses uit te voeren, maar moet wel het management en de medewerkers kunnen adviseren over het gebruik van de tools.

Statistische procesbeheersing is essentieel om kwaliteit te leveren. Variatie is onlosmakelijk verbonden aan processen en het reduceren van die variatie. Kees de Vaal bespreekt de basiselementen van statistiek (zoals meetvariabelen, centralen waarden e.d.). Hij geeft inzicht in de diverse statistische analysetools, zoals de visgraatdiagram, control charts, spreidingsdiagram etc. En hij staat uitgebreid stil bij de vier componenten van statistische procesbeheersing: meetsysteemanalyse, capabiliteitsanalyse, statistische regelkaarten en het out of control action plan.

Daarmee is nog niet het verhaal achter de data verteld

Naast het verzamelen en analyseren van data, gaat Kees de Vaal ook in op het presenteren van de data. En ook hier gaat het weer om het doel; waarom is de data verzameld en wat wordt daarmee beantwoord. Welke grafiek of diagram of iets dergelijks dient het doel het beste en waarom kies je voor een bepaalde manier van het in beeld brengen. Daarmee is nog niet het verhaal achter de data verteld. Je wilt ook betekenis toekennen aan data, hoe vertel je het verhaal achter de data en hoe breng je je publiek in actie.

Kortom, alles komt aan bod voor een breed publiek. Of je nu geïnteresseerd bent in de achtergrondinformatie en de betekenis van diverse begrippen of dat je de diepte in wil gaan en zelf met de tools aan de slag wil. Voor mij, als adviseur, een interessant naslagwerk om in mijn boekenkast te hebben. Ik wil mijn klanten kunnen adviseren over het belang van  kwaliteit en datamanagement, zonder dat ik verantwoordelijk ben voor de uitvoering.

Wat is de rol van de kwaliteitsmanager in Quality 4.0?

Dit boek laat zien dat de koppeling van beschikbare data aan de motivatie van de medewerkers essentieel is om de organisatie goed te sturen. En hier ligt een rol voor de kwaliteitsmanager. De kwaliteitsmanager in Quality 4.0 is bij uitstek degene die overzicht houdt over alle processen en systemen in de organisatie. En in is staat om mensen met elkaar te verbinden. Kwaliteit en ICT hebben elkaar veel te bieden, zonder dat je als kwaliteitsmanager een ICT-er hoeft te worden.

Over de auteur

Kees de Vaal heeft zich na zijn studie Elektrotechniek aan de TU Delft gedurende bijna 30 jaar in de hightechindustrie beziggehouden met veel aspecten van kwaliteitsmanagement. Sinds 2012 is hij werkzaam als zelfstandig adviseur, principal auditor, docent en auteur.  

De Kwaliteit van Data. Auteur: Kees de Vaal. Boekscout, Soest, 2022.