De zin van sociaal ondernemen

Hoe run je een rendabele onderneming met medewerkers die allemaal een afstand tot de arbeidsmarkt hebben? En waarom zou je dat doen? Op deze vragen vind je een antwoord in het boek De Wasstraat.

Voor wie geïnteresseerd is in de kwaliteit van de organisatie biedt het boek verrassend veel interessante inzichten die iedere organisatie kunnen inspireren die er in gelooft dat goed met medewerkers omgaan een voorwaarde is voor langdurig zakelijk succes.

Het boek is het vervolg op de 5-delige televisiedocumentaire die in januari 2021 is uitgezonden (en via uitzending gemist terug te kijken), en veel mensen heeft verrast en ontroerd. We volgen in deze serie ondernemer Martin Kniest, de directeur en ondernemer van Matz Carwash en vijf van zijn werknemers.

Vijf jongens met vaak heftige verhalen, over o.m. trauma, huiselijk geweld, armoede, verstandelijke beperking, en hoe hen dat beïnvloedt in hun werk. Maar ook vijf jongens die hard werken, loyaal zijn en voor wie hun werk bij de Matz Carwash veel meer is dan alleen een plek om geld te verdienen. Het is ook de plek waar ze er helemaal bij horen, zichzelf kunnen ontwikkelen en kunnen helen van eerder opgelopen schade. Hun werk bij de carwash is betekenisvol. En datzelfde geldt voor Martin, de directeur van deze onderneming.

Ondernemen is meer dan geld verdienen. De lol van ondernemen is ook een organisatie creëren waar je blij van wordt, die voldoening geeft en waar je iets betekent. Maar genoeg geld verdienen is wel een voorwaarde om goed te ondernemen. Hoe Martin dit voor elkaar krijgt zet hij uiteen in het boek.

Werken als medicijn

Het boek beschrijft het levensverhaal van Martin zelf, voor wie het leven ook niet altijd even gemakkelijk is verlopen. Een faillissement bracht hem niet alleen financieel aan de afgrond, maar vooral ook afgesloten van de maatschappij. Wat dit met hem deed, maar daarnaast ook de ervaring om weer mee te kunnen doen, toen hij de kans kreeg om een autowasbedrijf te gaan runnen heeft hem diep geraakt. Deze ervaring vormt de kern van zijn intrinsieke motivatie om anderen ook werk te gunnen wat je leven positief beïnvloedt. Werken als medicijn.

Net zoals in iedere onderneming die het beste uit haar mensen wil halen draait het om aandacht schenken, ruimte geven, grenzen stellen. Maar bij hem werken mensen die ’s nachts niet slapen door huiselijk geweld. Of die thuis de zorg voor hun hele gevluchte familie op zich hebben genomen. Of die zo getraumatiseerd zijn tijdens hun vlucht uit oorlogsgebied dat alle vertrouwen in mensen beschadigd is.

Iedere medewerker heeft een begeleidingsbehoefte

De eye-opener die zijn opdracht als sociaal ondernemer in een klap duidelijk maakt staat voor in het boek: “Mensen hebben geen afstand tot de arbeidsmarkt, de arbeidsmarkt heeft een afstand tot mensen. Wij praten bij Matz Social over mensen met een begeleidingsbehoefte.”

“Mensen hebben geen afstand tot de arbeidsmarkt, de arbeidsmarkt heeft een afstand tot mensen. Wij praten bij Matz Social over mensen met een begeleidingsbehoefte.”

 

Het in kaart brengen van de begeleidingsbehoefte van zijn medewerkers is de taak van Martin. En daarmee doet hij precies wat alle goede ondernemers en managers doen. En hiermee wordt het uitgangspunt van denken over het runnen van een sociale onderneming ook opeens heel eenvoudig.

Wat is de begeleidingsbehoefte, en hoe groot is die. En hoe kunnen we de organisatie zo inrichten dat we daar aan voldoen? Waar hij verschilt van organisaties die er niet voor kiezen om met een speciale doelgroep medewerkers te werken is, dat deze begeleidingsbehoefte soms zo groot is dat hij hier hulp in de vorm van tijd, geld of andere faciliteiten bij nodig heeft. Hulp die beschikbaar is in het sociale domein, maar die wel soms moeilijk te vinden is en die speciale kennis en expertise van de onderneming vraagt.

Samenwerken met het sociaal domein, tips en trucs

Of je er voor kiest om echt als sociaal ondernemer aan de gang te gaan, en dus echt met veel mensen te werken die een grote begeleidingsbehoefte hebben is een keuze die niet iedere organisatie zal maken. Maar door als uitgangspunt de begeleidingsbehoefte te nemen worden de rollen direct duidelijk en constructief. En wordt niemand als ‘zielig’ of ‘beperkt’ weggezet, maar blijft iedereen volwaardig meedoen, al kan iemand soms – tijdelijk – wel een grote begeleidingsbehoefte hebben.

In het boek gaat Martin in op de mogelijkheden die er zijn in het sociaal domein om hulp te krijgen bij het invullen van de begeleidingsbehoefte. Hoe je hier de weg in vindt is een zoektocht en kan per gemeente verschillen. Inmiddels trekt hij het land door om andere organisaties hier over te adviseren. De tips en trucs die Martin kan geven zijn waardevol voor iedereen die hier expliciet voor kiest.

Alle anderen hebben genoeg aan het inrichten van hun organisatieprocessen van zijn motto ‘het gaat om het invullen van de begeleidingsbehoefte van mensen’. En kunnen van Martin leren hoe dit er in de praktijk uit kan zien.

Verhaal met Impact

Tot slot: Deze boekuitgave is de eerste uitgave van ‘Verhaal met Impact’, een nieuwe organisatie in Deventer die ruimte geeft aan verhalen die organisaties verder brengen en mooier maken. En die zowel congressen, masterclasses als boeken produceert. Dit verhaal verdient het zeker om verteld te worden en kan iedere organisatie inspireren die een organisatiecultuur wil creëren waar mensen zich thuis voelen en bij willen dragen aan het zakelijk succes van de organisatie.

Mijn stelling is: door te kiezen voor sociaal ondernemerschap draag je bij aan zowel de kwaliteit van de organisatie als kwaliteit van leven. Eens?

Meld je aan voor onze nieuwsbrief, dan ontvang je onze nieuwste artikelen en blijf je op de hoogte van onze activiteiten.